“Hãy để của lễ lại đó trước bàn thờ, đi làm hoà với người anh em ấy đã,
rồi trở lại dâng lễ vật của mình”.
(Mt 5, 24)
BÀI ĐỌC I: 2 Cr 3, 15 – 4, 1. 3-6
“Thiên Chúa chiếu sáng trong lòng chúng ta, hầu làm sáng tỏ sự hiểu biết về vinh quang của Người”.
Trích thư thứ hai của Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Côrintô.
Anh em thân mến, cho đến nay, mỗi lần đọc sách Môsê, vẫn còn có cái màn che lòng con cái Israel. Nhưng khi người ta đã trở lại cùng Chúa, màn ấy mới được cất đi. Chúa là Thần linh, và ở đâu có Thần linh Chúa, thì ở đấy có tự do. Phần chúng ta hết thảy, không màn che mặt, chúng ta phản ảnh vinh quang của Chúa, được biến hoá giống hình ảnh Chúa, từ vinh quang này đến vinh quang khác, xứng với tác động của Thần Linh Chúa.
Bởi thế, đảm nhiệm việc phục vụ do lòng thương xót chúng tôi đã được hưởng, chúng tôi không ngã lòng. Nếu Phúc Âm chúng tôi còn ẩn khuất, thì cũng chỉ ẩn khuất cho những ai hư mất, cho những ai không tin, vì thần thế gian này đã làm cho tâm trí họ trở thành mù quáng, khiến họ không còn thấy sáng chói Phúc Âm của vinh quang Đức Kitô, Người là hình ảnh của Thiên Chúa. Thật vậy, chúng tôi không rao giảng bản thân chúng tôi, nhưng rao giảng Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng tôi: chúng tôi chỉ là tôi tớ anh em vì Đức Giêsu, bởi Thiên Chúa, Đấng đã phán: “Sự sáng hãy từ bóng tối toả ra”, chính Người chiếu sáng trong lòng chúng ta, hầu làm sáng tỏ sự hiểu biết về vinh quang của Người trên tôn nhan của Đức Giêsu Kitô.
ĐÁP CA: Tv 84, 9ab-10. 11-12. 13-14
Đáp: Vinh quang Chúa ngự trị trong đất nước chúng tôi (c. 10b).
1) Tôi sẽ nghe Chúa là Thiên Chúa của tôi phán bảo điều chi? Chắc hẳn Người sẽ phán bảo về sự bình an. Vâng, ơn cứu độ Chúa gần đến cho những ai tôn sợ Chúa, để vinh quang Chúa ngự trị trong đất nước chúng tôi. – Đáp.
2) Lòng nhân hậu và trung thành gặp gỡ nhau, đức công minh và sự bình an hôn nhau âu yếm. Từ mặt đất, đức trung thành sẽ nở ra, và đức công minh tự trời nhìn xuống. – Đáp.
3) Vâng, Chúa sẽ ban cho mọi điều thiện hảo, và đất nước chúng tôi sẽ sinh bông trái. Đức công minh sẽ đi trước thiên nhan Chúa, và ơn cứu độ theo sau lốt bước của Người. – Đáp.
TIN MỪNG: Mt 5,20-26
20 “Vậy, Thầy bảo cho anh em biết, nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pharisêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời.
21 “Anh em đã nghe Luật dạy người xưa rằng: Chớ giết người; ai giết người, thì đáng bị đưa ra toà.
22 Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: Ai giận anh em mình, thì đáng bị đưa ra toà. Ai mắng anh em mình là đồ ngốc, thì đáng bị đưa ra trước Thượng Hội Đồng. Còn ai chửi anh em mình là quân phản đạo, thì đáng bị lửa hỏa ngục thiêu đốt.
23 Vậy, nếu khi anh sắp dâng lễ vật trước bàn thờ, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, 24 thì hãy để của lễ lại đó trước bàn thờ, đi làm hoà với người anh em ấy đã, rồi trở lại dâng lễ vật của mình.
25 Anh hãy mau mau dàn xếp với đối phương, khi còn đang trên đường đi với người ấy tới cửa công, kẻo người ấy nộp anh cho quan toà, quan toà lại giao anh cho thuộc hạ, và anh sẽ bị tống ngục.
26 Thầy bảo thật cho anh biết: anh sẽ không ra khỏi đó, trước khi trả hết đồng xu cuối cùng.
SUY NIỆM
A/ 5 phút với Lời Chúa
CÔNG CHÍNH TỪ TƯ TƯỞNG
Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng: “Thầy bảo cho anh em biết, nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pha-ri-sêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời.” (Mt 5,20)
Suy niệm: Chúa Giê-su vẫn thường lên án các kinh sư và người Pha-ri-sêu là đạo đức giả vì họ chỉ tuân giữ luật theo hình thức bên ngoài. Để được coi là công chính hơn những người như thế, đòi hỏi không chỉ là không làm điều chi bất chính. Công chính hay không, trước tiên đều bắt đầu từ tư tưởng. A-đam và E-và trước khi ăn trái cấm, đã có tư tưởng muốn bằng Thiên Chúa để không còn phụ thuộc vào Ngài nữa. Cũng thế, lòng ghen tỵ đã đẩy Ca-in đến chỗ giết chết A-ben, em mình. Vì thế, tư tưởng tiêu cực như thế đã đủ yếu tố cấu thành tội rồi: tội trong tư tưởng. “Công chính hơn các kinh sư và người Pha-ri-sêu” có nghĩa là không đợi đến lúc xuống tay lấy đi mạng sống người khác mới là vi phạm giới răn “Chớ giết người” mà khi “giận ghét, mắng chửi anh em mình” cũng đã là “giết người trong tư tưởng” rồi.
Mời Bạn: Tội trong tư tưởng là ưng thuận theo cơn cám dỗ mà ma quỷ khơi lên trong tâm trí con người qua những ý tưởng tiêu cực, những ước muốn bất chính. Đối lại, Chúa cũng ban cho chúng ta những phương thế để sống “công chính hơn”, đó là những ý hướng tích cực qua tiếng lương tâm, sự nhắc nhở của thiên thần bản mệnh đồng thời với việc suy niệm Lời Chúa và cả lời cầu nguyện: “Xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ”.
Sống Lời Chúa: Thường xuyên xét mình và học gương Chúa Giê-su đã chiến thắng cơn cám dỗ của ma quỷ như thế nào.
Cầu nguyện: Lạy Chúa, xin cho con biết tránh xa những điều vô bổ, để nuôi dưỡng tâm hồn mình bằng những dưỡng chất tốt, như trang sách hay, hoặc điệu nhạc thánh, và nhất là Lời Chúa. Amen.
B/ Mai Thi
NÊN CÔNG CHÍNH MỖI NGÀY
Giới Kinh Sư và người Pharisiêu là những con người trí thức đạo đức, họ sống nghiêm ngặt, nhất là tuân thủ mọi luật lệ cách tỉ mỉ, nghiêm túc. Theo họ, thánh thiện là chu toàn cách chi li và đầy đủ những luật lệ đã được qui định. Họ tự cho mình là những người gương mẫu trong đời sống đạo và khách quan mà nói ai cũng nhìn nhận điều đó. Nếu so sánh cách thức và mức độ giữ luật giữa người Biệt Phái và Luật Sĩ thời Chúa Giêsu với chúng ta hôm nay thì chúng ta còn thua kém xa họ.
Đọc dụ ngôn người Pharisêu và người thu thuế lên đền thờ cầu nguyện trong Tin mừng Lc 18, 9-14, chúng ta sẽ thấy phần nào sự công chính của họ. Lời xác nhận công khai của người biệt phái về bản thân mình: không tham lam, không bất chính, không ngoại tình, không làm hại ai, không phiền ai và không như tên thu thuế kia. Nếu luật Môsê đòi buộc mỗi năm ăn chay một lần thì họ ăn chay mỗi tuần 2 lần. Luật buộc nộp 1/10 hoa lợi, tức là những gì mình làm ra như rau cỏ, lúa má, bạc hà, vân hương (x. Mt 23,23; Lc 11,42) thì ông biệt phái này nộp 1/10 cả những gì mình sắm được. Thay vì chỉ nộp thuế sản xuất thì nộp cho đền thờ cả thuế tiêu thụ luôn.
Giới Kinh Sư và người Pharisiêu họ hoàn hảo như thế mà trong bài Tin mừng chúng ta vừa nghe công bố (Mt 5, 20-26) Chúa Giêsu lại yêu cầu chúng ta phải ăn ở công chính hơn các Kinh Sư và người Pharisêu. Tại sao lại có điều ngược đời như vậy? Liệu chúng ta có làm được không? Đâu là tiêu chuẩn công chính mà Giêsu đòi hỏi nơi chúng ta?
– Thứ nhất: người Kitô hữu phải sống đạo tích cực hơn nữa: bớt các hình thức bên ngoài để đi vào chiều sâu, phần chính yếu của đạo. Sự công chính đúng nghĩa của các môn đệ Chúa Kitô là giữ mọi khoản luật với tâm tình yêu thương: thương người như anh em và thương Chúa như Cha mình. Việc giữ luật cần hướng đến lòng bác ái yêu thương.
– Thứ hai: trên hành trình người Kitô hữu tìm kiếm đức công chính thì cuộc đời chúng ta phải họa lại cuộc sống như Chúa Giêsu, Đấng “là đường là sự thật và là sự sống”. Đúng vậy, một khi đã thật tâm với Thiên Chúa thì không còn sống theo kiểu hình thức bề ngoài nhưng tất cả phải được xuất phát từ tình yêu và được tình yêu thúc đẩy. Và một khi đã thật tình với nhau thì sẽ không còn giận hờn, ghen ghét, chửi bới, mắng nhiếc nhưng là tôn trọng, yêu thương, cảm thông và tha thứ cho nhau một cách vô điều kiện.
– Thứ ba: sống công chính theo Chúa Giêsu là một quá trình liên tục, không bao giờ tự coi là đủ, là xong: đường nhân đức giậm chân tại chỗ và dừng chân là lùi lại, kiên trì và cố gắng đến cùng mới được ơn cứu độ: Cần nên công chính mỗi ngày.
Sở dĩ Chúa Giêsu đòi hỏi chúng ta công chính hơn người Pharisêu và Biệt Phái vì cách công chính của người Biệt Phái là lo giữ luật cách chín chắn không sơ sót chút nào cả, nhưng họ giữ luật một cách máy móc không chút tâm tình. Những thành tích đáng nể của người Pharisêu có được hay cố gắng làm chỉ vì họ hay khoe khoang và coi khinh người khác (x. Lc 18,9-14; 7,6-10). Họ ăn chay nhiều lần để thêm con số vào thành tích, cũng như nộp thuế cả những cái không phải nộp là nhằm có tên có tuổi trong danh sách những ân nhân của đền thờ. Chúa Giêsu đã nói về cái kết của hai người lên đền thờ cầu nguyện: người thu thuế đi về nhà đã được công chính, còn người Biệt Phái thì không.
Vậy làm thế nào áp dụng lời Chúa dạy cách cụ thể vào đời sống của chúng ta?
Trong cuộc sống thường ngày, không thiếu những lúc người khác làm cho chúng ta khó chịu, bực mình, thốt ra những lời độc ác chua cay, không thiếu những lúc chúng ta sống khó hòa hợp với người khác. Tuy nhiên, nếu mọi người biết nhịn nhục, tha thứ cho nhau, cố gắng tạo bầu khí chan hòa tình yêu thương, tránh những phẫn nộ, bớt những lời chửi mắng người khác, bớt đi ác ý hại người, không có ý dèm pha chỉ trích, không loại trừ người thân, ngay cả khi họ có tội thì đó là tiêu chuẩn cho thấy mình đã nên công chính như Chúa dạy.
Mục đích cũng như tiêu chí của chúng ta là NÊN CÔNG CHÍNH MỖI NGÀY. Nếu lòng con người bớt đi những chuyện sân si, bớt đi những giận hờn ghen ghét và lời nói giữ được sự kính trọng, ôn hòa, thì mọi biến cố lớn nhỏ trong gia đình, trong cộng đoàn hay xã hội sẽ đều có đáp án, có cách giải quyết. Làm như vậy mới thực sự là sống công chính theo giáo huấn của Chúa. Tất nhiên chúng ta phải tha thiết cầu xin ơn Chúa, cần cố gắng của mỗi người, cần sự cộng tác chung của mọi người với nhau.
Thật là mỉa mai nếu chúng ta nghe được lời người ta nói: “tin đạo chớ đừng tin người có đạo” vì cuộc sống của họ khác quá nhiều so với đạo của họ dạy. Và điều đó cho thấy chúng ta vẫn còn xa với sự công chính của Thiên Chúa, chưa cố gắng nên công chính mỗi ngày.
C/ Lm. Giuse Đinh Lập Liễm
ĐỨC CÔNG CHÍNH CỦA NGƯỜI MÔN ĐỆ
Hôm nay Chúa Giêsu đề ra lý tưởng sống cho người môn đệ: Phải công chính hơn những người biệt phái và luật sĩ. Công chính của người biệt phái là lo giữ luật cách chín chắn không sơ sót chút nào cả, nhưng họ giữ luật một cách máy móc không chút tâm tình. Còn sự công chính của các môn đệ Chúa là giữ mọi khoản luật với tâm tình yêu thương, thương người như anh em và thương Chúa như Cha mình.
Tại sao Chúa Giêsu đòi các môn đệ Ngài phải công chính hơn người biệt phái?
Thưa bởi vì, theo họ, thánh thiện là chu toàn cách chi li và máy móc những luật lệ đã được quy định mà không màng đến linh hồn của lề luật là lòng bác ái; họ có thể trung thành tuyệt đối với những quy luật về ăn chay và cầu nguyện, nhưng lại sẵn sàng khước từ và loại bỏ tha nhân.
Đả phá quan niệm và cách thực hành của những người biệt phái và luật sĩ, Chúa Giêsu đưa bác ái vào trọng tâm của lề luật; hay đúng hơn, Ngài tóm lại tất cả lề luật thành một luật duy nhất, đó là lòng bác ái. Ai muốn làm môn đệ Ngài, người đó phải vượt qua quan niệm và cách thực hành đạo của những người biệt phái, nghĩa là cần phải lấy bác ái làm linh hồn và động lực cho toàn cuộc sống: “Nếu các con không ăn ở công chính hơn những biệt phái và luật sĩ, thì sẽ chẳng được vào Nước trời”.
Không dùng gươm giáo hay bất cứ vũ khí hoặc phương tiện nào để đổ máu, kết liễu mạng sống người khác, làm như thế, những người luật sĩ và biệt phái cho rằng đã là tuân thủ đúng luật Maisen là “Chớ giết người”. Không sai! Nhưng Chúa Giêsu muốn các môn đệ Ngài phải công chính hơn thế, khi Ngài dạy giữ luật ngay từ ý hướng bên trong, vì đó là căn cội dẫn đến hành vi biểu hiện bên ngoài: có loại trừ được lòng giận ghét thì mới không mắng chửi người khác, và như thế mới loại trừ được một động cơ quan trọng dẫn đến tội sát nhân. Giận dữ, mắng chửi đã là giết người trong tư tưởng rồi. Đàng khác, xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm người khác còn gây ra đau khổ nặng nề hơn cả việc làm hại đến thân thể tha nhân (5 phút Lời Chúa).
“Chớ giết người”, chúng ta phải hiểu thế nào?
Luật Maisen quy định kẻ giết người phải bị đem ra toà xử, và tùy nghi luật lấy lại sự công bằng đúng sai xét về mặt xã hội và được áp dụng mắt đền mắt răng đền răng khi phạm nhân đã hành động sai.
Sự kiện toàn của luật Tin mừng không chỉ dừng lại ở hành động cụ thể tay chân mới là tội, và ngay cả việc giận hờn mắng nhiếc nhau đã xứng bị đem ra hội đồng và đáng phải sa hỏa ngục rồi. Thật vậy, giết nhau không chỉ dừng lại ở thể xác, nhưng bằng lời lẽ và hiến kế thâm độc còn đáng sợ hơn biết chừng nào…
Sự kiện toàn không chỉ dừng lại ở tính tương quan con người, mà là thành tương quan đối với Thiên Chúa, xúc phạm đến nhau tức là xúc phạm đến Thiên Chúa và xứng đáng bị lửa hỏa ngục thiêu đốt.
“Vậy nếu khi anh em sắp dâng lễ vật”
Việc bất bình ở đây hiểu thế nào?
- Có thể xảy ra trường hợp một người thù ghét chúng ta mà không vì lỗi chúng ta. Đó không phải là vấn đề ở đây. Chính Chúa Giêsu cũng đã có những kẻ thù hung dữ, tàn bạo, tuy Ngài không hề có lỗi gì với họ. Vậy đừng lo lắng khi mình khám phá ra chung quanh mình có người nào đó cư xử với chúng ta như là có điều gì bất bình với chúng ta, mặc dầu chúng ta không làm điều gì phiền lòng họ. Trong trường hợp này, nếu chúng ta có thể đi bước đầu dàn xếp sự việc thì càng tốt, nếu không thể làm điều đó, hãy giao phó sự việc cho Chúa.
Nhưng điều Chúa Giêsu đòi hỏi là: để đến gần Chúa, chúng ta không được là nguyên nhân phát sinh bất công hay thiếu bác ái làm đau lòng người anh em. Điều này Chúa muốn dạy chúng ta.
- Nếu có bất hoà xảy ra, thì phải mau chóng đi làm hoà ngay. Sự làm hoà này cần kíp và cấp bách như một điều kiện cần phải làm trước khi làm việc phụng thờ Thiên Chúa.
- Không những không được thù oán, gây bất hoà với ai, mà còn không được là đối tượng cho lòng thù oán mà chúng ta có thể gây ra cho kẻ khác.
- Ngay ở đời này, chúng ta phải cố hòa giải với Chúa bằng cách sống hòa thuận với nhau, chớ đợi đến đời sau, kẻo sẽ gặp án phạt rất nghiêm ngặt, vì đời này là chỗ tha thứ, đời sau là nơi thưởng phạt (Lm. Trần Hữu Thành).
Truyện: Hoà giải trước vị thần
Một trong những đền thờ cổ nói lên tinh thần của người Rôma xưa, đó là đền thờ dâng kính nữ thần có sứ mệnh hoà giải loài người với nhau, nhất là những đôi vợ chồng bất hoà.
Người Rôma xưa coi định chế hôn nhân là điều quan trọng trong sinh hoạt chính trị, xã hội; do đó, họ rất quan tâm đến việc bảo toàn gia đình. Khi hai vợ chồng bất hoà và như vậy có thể nguy hại cho đời sống gia đình, người ta khuyên họ đến trình diện nữ thần hòa giải.
Nghi thức diễn ra trước nữ thần rất đơn sơ: mỗi người có thể trình bày lý lẽ, phơi bày những bất công mà mình phải gánh chịu trong đời sống gia đình. Nghi thức đòi hỏi hai người không được nói một lúc, hễ ai ngắt lời người kia hoặc cả hai cùng nói một lúc thì điều đó bị coi như phạm thánh.
Nghi thức này có thể mang đến những kết quả phi thường: sau khi trình bày lý lẽ, rủa xả thậm tệ người phối ngẫu, bác bỏ mọi lời buộc tội, hai vợ chồng thường làm hoà với nhau trước mặt vị thần.
